Zarobki za granicą a emerytura w Polsce – jak to działa?

Pracujesz za granicą i zastanawiasz się, czy Twoje zarobki mają wpływ na emeryturę w Polsce? Jeśli tak, czytaj dalej. Dowiedz się, czy lata przepracowane poza krajem będą zaliczone przez ZUS oraz czy wypłata zagraniczna może obniżyć już otrzymywane świadczenie emerytalne.

Zarobki za granicą a emerytura w Polsce: dwa przypadki

Osoby wyjeżdżające z Polski do pracy za granicą są w różnym wieku. Dlatego omówimy dwa scenariusze:

1. gdy jesteś w wieku produkcyjnym (18-60/65 lat) i emerytura jeszcze przed Tobą;
2. kiedy pracujesz za granicą, będąc już na polskiej emeryturze.

W obu przypadkach zatrudnienie poza Polską może mieć wpływ na Twoje świadczenie.

Scenariusz 1: czy zarobki z zagranicy wpływają na przyszłą emeryturę w Polsce?

Jeżeli pracujesz w kraju należącym do Unii Europejskiej/EOG, Twoje zarobki za granicą mogą mieć wpływ na uzyskanie prawa do emerytury w Polsce. Jak to działa?

Żeby otrzymać emeryturę w Polsce, musisz spełnić kilka warunków. Są to:

• wiek – obecnie to 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn;
• liczba lat składkowych – składki emerytalno-rentowe od Twojego wynagrodzenia musiały być odprowadzane przez co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn (to wymóg do otrzymania emerytury minimalnej; przy krótszym stażu świadczenie będzie proporcjonalnie niższe).

W kontekście pracy za granicą istotne jest zaliczenie lat przepracowanych poza Polską do stażu emerytalnego. Stanie się tak, jeżeli:

• liczba lat składkowych w Polsce jest niższa niż 20 lat – wówczas ZUS może doliczyć te przepracowane za granicą;
• pracujesz w kraju, z który należy do Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub EFTA – do tej grupy zaliczają się nie tylko kraje UE, takie jak Holandia, Belgia, Niemcy, Szwecja itd., ale również Islandia, Norwegia, Szwajcaria oraz Lichtenstein.

W takiej sytuacji, gdy „dobrniesz” do wieku emerytalnego i możesz potwierdzić okresy składkowe za granicą świadectwami pracy – masz szansę na otrzymanie świadczenia emerytalnego w Polsce.

Jednocześnie może się zdarzyć, że praca za granicą przyniosła Ci prawo do emerytury poza Polską. Jeżeli tak jest, w ubieganiu się o świadczenie z kraju UE, EOG czy EFTA pomoże Ci polski ZUS – to ta instytucja w Twoim imieniu złoży wniosek do odpowiednich krajów.

Scenariusz 2: czy zarobki za granicą wpływają na otrzymywanie już przyznanej emerytury w Polsce?

W niektórych przypadkach fakt zarabiania za granicą może wpłynąć na wysokość lub fakt otrzymywania świadczeń emerytalno-rentowych w Polsce. Stanie się tak, jeśli otrzymujesz:

• wcześniejszą emeryturę – np. dlatego, że z uwagi na wykonywany zawód przysługiwało Ci do niej prawo; ta sytuacja dotyczy np. policjantów, strażaków, pracowników ochrony zdrowia itp.;
• rentę z tytułu niezdolności do pracy;
• rentę rodzinną – np. po zmarłym współmałżonku.

W takim przypadku istotna jest wartość Twojego wynagrodzenia z zagranicy w stosunku do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w Polsce (nie mylić z wynagrodzeniem minimalnym!). W I kwartale 2024 r. wynosiło ono 8 147,38 zł. I tak:

• jeżeli zarobki z zagranicy nie przekraczają 70% przeciętnego wynagrodzenia w Polsce, będziesz otrzymywać świadczenie emerytalno-rentowe bez zmian;
• jeśli zarobki z zagranicy wynoszą między 70 a 130% przeciętnego wynagrodzenia w Polsce, Twoje świadczenie zostanie zmniejszone przez ZUS;
• gdy za granicą zarabiasz ponad 130% przeciętnego polskiego wynagrodzenia (obecnie ok. 2400 euro miesięcznie), Twoje świadczenie zostanie zawieszone. Wypłata zostanie wznowiona, kiedy Twoje dochody spadną.

Zarobki z zagranicy nie mają wpływu na Twoją emeryturę, jeśli pobierasz ją w standardowym wieku emerytalnym – tzn. od 60 lat dla kobiet i od 65 lat dla mężczyzn.

Zastanawiasz się, jak rozliczyć się za granicą, gdy pobiera się świadczenie emerytalno-rentowe w Polsce? Są sytuacje, kiedy trzeba to będzie wykazać w deklaracji, np. aby uzyskać zwrot podatku. Masz wątpliwości? Skontaktuj się – pomożemy!