Rezydencja podatkowa identyfikuje w jakim kraju podatnik jest zobowiązany do zapłacenia podatków. Jest to niekiedy bardzo problematyczna kwestia do ustalenia i wymaga interpretacji wielu przepisów prawnych oraz konsultacji.
W Polsce rezydentem podatkowym jest każda z osób mieszkająca na terytorium naszego Państwa – jednakże trzeba mieć centrum interesów osobistych albo gospodarczych w Polsce, przebywać także w powyżej 183 dni w tym kraju w okresie danego roku podatkowego – są to kryteria, które należy traktować jednak w sposób rozłączny. Oznacza to ,że spełnienie jednego z dwóch skutkuje ustaleniem rezydencji podatkowej konkretnej osoby.
W zastosowaniu praktycznym do określenia rezydencji podatkowej wykorzystuje się przepisy odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania dochodów.
Jeżeli chodzi o zakres regulacji związanych z obowiązkiem podatkowym w Polsce to regulują to przepisy art. 3 ust. 1 i 2a ustawy PIT.
Kryterium Centrum interesów życiowych oraz gospodarczych
Oznacza, że wszelkie interesy osobiste są rozumiane, tak że podatnik jest ściśle powiązany z danym miejscem, gdzie między innymi:
- podejmuje aktywność społeczna lub polityczną
- obecność : współmałżonka, partnera z którym ma więzi lub dzieci
- posiadanie dóbr materialnych takich jaki: dom, mieszkanie, samochód.
Na ogół najczęściej decydującym czynnikiem jest obecność w Polsce rodziny w współmałżonka, dzieci.
Kilka przykładów rezydencji podatkowej
Przypadek nr 1
Pan Stanisław posiada żonę i synka – mieszkają na stale w Warszawie.
Jednak Pan Stanisław pracuje za granicą w Niemczech. Podczas tego zatrudnienia mieszka w hotelu pracowniczym z pozostałymi pracownikami. Do Polski przyjeżdża na święta oraz urlopy. Czy posiada centrum interesów w Polsce?
TAK, ponieważ ma zacieśnione powiązania osobiste z Polską : mieszka żona z dzieckiem , a pomimo pracy za granica wraca do miejsca zamieszkania co wskazuje jednoznacznie na osobiste i ważne powiązane z tym krajem.
Przypadek nr 2
Pani Leokadia od urodzenia ma stały meldunek w domu rodzinnym w Krakowie. Około 4 lat temu wyjechała do Norwegii. Nie wymeldowała się.
W Norwegii na co dzień pracuje, mieszka z swoim chłopakiem w wynajętym mieszkaniu. W tym też państwie na co dzień żyje, uczęszcza do kina, filharmonii, puby, spotyka się swoimi znajomymi. Ponadto jest objęta ubezpieczeniem zwrotnym, społecznym. Do Polski przyjeżdża odwiedzić tylko rodziców.
Czy posiada centrum interesów w Polsce?
NIE, ponieważ nie ma żadnych ścisłych powiązań w Polsce. W tym przypadku nie ma znaczenia fakt zameldowania w rodzinnym mieszkaniu. Pani Leokadia stworzyła nowe ognisko domowe z swoim partnerem w Norwegii w wynajmowanym mieszkaniu. Tam znajduje się jej centrum interesów życiowych.
Kryterium związane z pobytem na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Długość pobytu jest liczona w oparciu o zastosowanie metody fizycznej obecności czyli zliczenie wszystkich dni nawet jeżeli była to część dnia – zaliczona zostaje na poczet obecności pobytu w Polsce.
Spełnienie tego kryterium może zostać uznane w momencie przekroczenia 183 dni pobytu na terytorium naszego państwa w konkretnym roku kalendarzowym, gdyż on jest także okresem podatkowym przy dokonywaniu zeznań podatkowych osób fizycznych.
W sytuacji gdy nie nastąpi przekroczenie tej liczby – nie ma spełnienia warunku. W takich też przypadkach brane pod uwagę jest ocena posiadania zamieszkania podatnika w Polsce na drugim kluczowym ustalonym kryterium jakim jest ośrodek interesów życiowych.
Jeżeli nie jesteś pewny swojej rezydencji podatkowej możesz skorzystać materiałów zamieszczonych na stronie Ministerstwa finansów znajdujących się pod linkiem: